Warszawa – ormiańska? W większym stopniu, niż to się dotąd wydawało...
Premiera albumu „Ormiańska Warszawa”
niedziela 2 grudnia 2012,
Warszawa, pałac Pod Blachą (pl. Zamkowy 2) i Targi Książki Historycznej (Arkady Kubickiego)
Na wszystkie imprezy wstęp wolny.
W dniu premiery album Ormiańska Warszawa będzie sprzedawany w niższej
cenie 50 zł; pełna cena to 75 zł.
www.dziedzictwo.ormianie.pl; album@ormianie.pl; tel. 608 595 234 i 691 i 698114051
Pałac Pod Blachą
Ekspozycja Kobierców Wschodnich
10.30–11.00 – premiera albumu Ormiańska Warszawa
od 11.00 – uroczyste rozpoczęcie sprzedaży albumu, zwiedzanie wystaw okolicznościowych
11.15–ok. 14.15 – „Zaułek ormiański” – artystyczne warsztaty linorytnicze
11.30–12.00 – „O Kościele ormiańskokatolickim” – wykład ks. Tadeusza Isakowicza-Zaleskiego
12.00–13.00 – „Digitalizacja archiwum abpa Józefa Teodorowicza, prace konserwatorskie w katedrze ormiańskiej we Lwowie, konserwacja zabytkowego rękopisu ormiańskiego” – prezentacja działalności Fundacji Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich
Stare Miasto
13.15–ok. 14.30 – msza św. ormiańskokatolicka w kościele św. Anny,
koncert chóralny ormiańskich pieśni liturgicznych
14.30–ok. 16.00 – spacer po Starym Mieście śladami warszawskich
Ormian – zbiórka przed kościołem św. Anny
Arkady Kubickiego
Targi Książki Historycznej
10.00–18.00 – prezentacja albumu Ormiańska Warszawa – stoisko nr 50
16.30–17.30 – spotkanie z autorami albumu Ormiańska
Warszawa – sala konferencyjna Targów Książki Historycznej
Ta bogata ormiańska karta w dziejach Warszawy pozostaje właściwie nieznana. Podobnie przesłonięte jest
współczesne ormiańskie oblicze stolicy – piękne i ciekawe. Autorzy albumu pragną odkryć przed
Czytelnikami ten fascynujący świat, dostępny na wyciągnięcie ręki. Podkreślić dumne, wieloetniczne tradycje
Warszawy i przywrócić pamięć o niewielkiej, ale dzielnej społeczności polskich Ormian, która wnosiła i
nadal wnosi nieproporcjonalnie wielki, w stosunku do swej liczebności, wkład w kulturę i rozwój Warszawy i
Polski. Ormiańska Warszawa ma charakter pionierski, a wiele spośród zaprezentowanych na tych kartach
dokumentów źródłowych i faktów nie było nigdy wcześniej publikowanych.
Skala i rozmach aktywności ormiańskiej w Warszawie nierzadko zaskakiwały autorów. W dotychczasowych
opracowaniach poświęconych historii polskich Ormian, punkt ciężkości zdecydowanie był położony na
Lwów, w pewnej mierze również na Stanisławów i Pokucie. Warszawa jawiła się jako miejsce z punktu
widzenia osadnictwa ormiańskiego zdecydowanie peryferyjne. W świetle badań, których wyniki są opisane
na kartach albumu, należy ten pogląd zweryfikować. Nie ulega wątpliwości, że Warszawa stanowiła magnes
przyciągający najbardziej przedsiębiorczych i utalentowanych Ormian, tak z terytorium Rzeczypospolitej,
jak i spoza niego.
Publikacja jest bogato ilustrowana, obfituje w unikalne materiały ikonograficzne. Autorom zależało na
wysokiej jakości edytorskiej, ze względu na ogłoszenie przez UNESCO roku 2012 „Rokiem Książki
Ormiańskiej” – pierwsza książka ormiańska ukazała się bowiem drukiem równo 500 lat temu. Struktura
albumu jest trójdzielna:
Na część pierwszą, zatytułowaną Ormianie w Warszawie: pięć wieków obecności, składa się opis Ormian w
tkance miejskiej Warszawy, widzianej z wielu perspektyw – stolicy państwa, samorządnego miasta,
znaczącego ośrodka kulturalnego, miejsca karier zawodowych i życia prywatnego. Część druga nosi tytuł
Żamatun. To ormiańskie słowo oznacza charakterystyczną dla ormiańskiej architektury budowlę
towarzyszącą kościołom i klasztorom, niekiedy znacznie od nich większą, a służącą życiu społeczności.
Pełniły więc żamatuny także funkcje sal zebrań i modlitw. Nasz Żamatun również ma służyć ukazaniu
wewnątrzwspólnotowego życia warszawskich Ormian. Trzecia część, Skarbiec, mieści zabytki kultury
ormiańskiej znajdujące się w Warszawie.
Inspiracją do przygotowania albumu było stworzenie strony internetowej Wiki.Ormianie.pl. Biogramy
Ormian z Warszawy i Mazowsza były pierwszymi, które się na tej stronie znalazły.
Album nie mógłby powstać bez wsparcia sponsorów: Fundacji Teresy Sahakian, m.st. Warszawy i Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.